Het verhaal van Jeu Jenniskens (1928-1998) wordt levend gehouden door de familie Jenniskens aan de hand van herinneringen van Harrie en Toon Jenniskens. Na al die jaren konden Harrie en Toon de gebeurtenissen, waarbij hun oudere broer Jeu betrokken was, nog steeds tot in detail vertellen. Het opgetekende verslag uit 2021, met gebeurtenissen uit het leven van Jeu op 14 september 1943 en 19 juli 1946, lees je hieronder.
Dinsdag 14 september 1943
Die dag moest Jeu naar de ‘Bovenste Hei’, naar hun akker aan de andere kant van de Schadijkse bossen, grenzend aan de gemeente Venray. Daar ging hij winterrogge zaaien en kunstmest strooien. Het zaaigoed en kunstmest moest hij eerst nog ophalen bij de Boerenbond in Meterik. Daarom vertrok Jeu vroeg in de ochtend met paard en wagen en nam hij niet de gebruikelijke weg. Via de Meteriksche Baan reed hij naar de Boerenbond aan de Schadijkerweg. Nadat hij alles op zijn wagen geladen had, reed hij de Houtweg in die hem naar de overkant van het Molenveld bracht. Toen hij bij de bosrand rechtsaf sloeg de Gusseweg in meende hij, ver weg in de bossen vóór hem, een schot te horen dat uit een pistool of een geweer werd afgevuurd. Hij schonk er geen aandacht aan.
Ongeveer halverwege het Gusseveld, draaide hij linksaf. Een eind verder ging hij rechtsaf, richting Nieuwe Dijk. Daar stapte plotseling een Duitser in uniform vóór hem de weg op. Het paard stond meteen stil. Jeu schrok hevig. Hij voelde zijn hart kloppen in zijn keel. Zou hij nu gevangen genomen worden en naar Duitsland moeten voor de ‘Arbeitseinsatz’? Maar daar was hij met zijn 15 jaar natuurlijk veel te jong voor. De Duitser beval hem zijn paard uit te spannen en mee te komen. Ze liepen een pad in met veel los zand, de hei op. Daar stonden, bij hun auto, nog twee Duitsers in uniform. De auto zat muurvast in het mulle zand. Jeu kende dit pad wel. Het eindigde even verderop bij de stuifduinen. Nadat hij met zijn paard de auto los getrokken had, bedankten de Duitsers hem voor zijn hulp. Een van hen stopte wat kleingeld in de borstzak van zijn overall.
Helemaal beduusd van het voorval vervolgde hij zijn weg om een eind verder linksaf te slaan, de Nieuwe Dijk op. Een paar honderd meter verder richting Lorbaan draaide hij rechtsaf de veldweg in naar hun akker, waar hij aan het werk ging. De schrik van de ontmoeting met de Duitsers werd een beetje minder in de loop van de dag. Laat in de middag reed hij via de Silvesterweg en de Meteriksche Baan terug naar huis. Toen hij het paard op stal gezet had en hij zich diep moest bukken om haver te scheppen uit de ‘hekselkist’ rolde het kleingeld uit de zak van zijn overall. Het voorval van die morgen stond ineens weer scherp op zijn netvlies. Aan tafel, bij het avondeten, hoorde hij wat er die dag in Meterik gebeurd was. Duitsers hadden Piet Ambrosius en pastoor Van Haeff meegenomen. Maar…… wat hadden die drie Duitsers die morgen al zo vroeg te zoeken gehad in de Schadijkse Bossen?
Het antwoord op die vraag kreeg Jeu pas bijna 3 jaar later…..
Vrijdag 19 juli 1946
Tegen de avond kwam er een politieman bij de boerderij van Jenniskens. Hij vroeg of hier de jongen woonde die 3 jaar eerder in september 1943 in de Schadijkse Bossen met zijn paard een in het zand vast geraakte auto van de Duitsers had losgetrokken. Toen Jeu dit bevestigde, vroeg de politieman of hij met hem mee wilde komen. In het bos stonden nog twee politiemensen te wachten en een man die hij meteen herkende. Het was de Duitser die bijna 3 jaar geleden geld in de zak van zijn overall gestopt had. Zijn kleren waren vaal en versleten. Het gezelschap zette zich in beweging. Jeu liep voorop. Even verder kwamen ze op een pad met los zand in de richting van de stuifduinen. Na een aantal meters bleef Jeu staan. De Duitser keek een paar keer om zich heen en ging voorop lopen, verder de hei op. Even later stonden ze aan de voet van één van de stuifduinen. Tegen de helling groeide een kleine eik. De Duitser zei dat op deze plek Derk van Assen was doodgeschoten en begraven. Het begon al te schemeren. De politiemannen bedankten Jeu voor zijn hulp.
Tot zover het verhaal van Jeu Jenniskens.
Zaterdag 20 juli 1946
De volgende morgen werd op de door Richard Nitsch (voormalig lid van de Sicherheitsdienst van de SS) aangewezen plek, na enig graafwerk door drie gemeentewerkers, een lichaam gevonden. Dokter Lambert van de Meerendonk (1885-1955), gemeente-arts van Horst, verrichtte de schouw op het in ontbinding verkerende lichaam. Enkele mensen die Derk goed gekend hadden, hebben ter plaatse verklaard dat dit het lichaam van Derk van Assen moest zijn. Daarna werd het lichaam naar het lijkenhuisje bij het ziekenhuis van Horst gebracht. Ook een tandarts uit Maastricht, die op 22 juli werd opgeroepen om het gebit te vergelijken met de gegevens in zijn dossier, verklaarde dat dit het lichaam van Derk van Assen was. Op 23 juli hebben drie broers van Derk, die daartoe waren opgeroepen, verklaard dat dit het lichaam van hun broer was. Op 25 juli 1946 heeft in Hasselt (Overijssel), de geboorteplaats van Derk, onder grote belangstelling, zijn herbegrafenis plaatsgevonden.
De aanwijzingen van Jeu Jenniskens hebben er toe geleid dat het lichaam van Derk van Assen gevonden kon worden. Hierdoor hoort Derk niet bij de talrijke slachtoffers van geheime executies van wie de lichamen nooit werden teruggevonden.
Op de achtergrond van bovenstaande foto, in het mulle zand, links van het eikenbosje dat net zichtbaar is achter de linker boom, zat de auto van de SD-ers Nitsch, Strobel en Conrad, vast in het mulle zand. Deze plek kon Jeu Jenniskens op 19 juli 1946 aanwijzen, zodat Nitsch de locatie van de moord op Derk van Assen op 14 september 1943, aan de voet van een stuifduin hier op Schaaks Heide, kon terugvinden.
Een tentoonstelling over wat er met Derk van Assen gebeurde in de Schadijkse Bossen kunt u bezoeken in Museum Oorlog in de Peel te Melderslo. www.oorlogindepeel.nl
Comments