top of page

Bèkker Wum

  • Foto van schrijver: Heemkunde Meterik
    Heemkunde Meterik
  • 7 aug
  • 6 minuten om te lezen
ree

Zoon Wim, geboren op 25-8-1938, hielp op jonge leeftijd mee in de bakkerij van zijn vader Jac. Om bakker te worden ging hij 1 keer per week naar Grubbenvorst naar een opleiding. De opleiding duurde 2 jaar, een jaar brood en een jaar banket. Daarnaast moest hij ook een cursus tabak, kruidenier en middenstand volgen en hier het diploma van behalen.




Wim kreeg een relatie met Nel Tijssen uit Merselo, geboren 28-11-1939, en ze trouwden op 06-08-1963. Samen kregen Nel en Wim twee kinderen: José en Pieter. In 1970 hebben Nel en Wim samen de bakkerij en kruidenierswinkel overgenomen van Jac en Marie Litjens. Hun telefoonnummer was 1209 en het kengetal van Horst 04709.

Wim werkte als bakker en Jan Linskens, die bij zijn vader Jac had gewerkt, hielp hem als het druk was. Jan Linskens had in Oirlo zijn café en kruidenierswinkel verkocht maar bakken bleef een hobby. Omdat hij bij bakkerij Litjens regelmatig hielp kocht hij in 1972 een pand aan de Schadijkerweg dat eigendom was van de kerk, het toenmalige jeugdhuis. De bakkers gingen ’s morgens al vroeg aan de slag, tussen 3.00 en 4.00 uur begonnen ze met hun werkzaamheden.

In het weekend begon Wim op vrijdagavond om 21.00 uur te bakken tot ongeveer 9.00 uur ’s ochtends. Daarna ging hij dan tot ongeveer 17.00 uur naar bed.

 

Nel werkte in de winkel en werd daarbij geholpen door enkele vaste hulpen. Er was een winkelhulp en op zaterdag hielpen 2 personen mee met het poetsen van de bakkerij en de andere ruimtes.

 

ree

Wekelijks ging Wim met de bestelbus rond in Meterik en bezocht zijn klanten, steevast gekleed in een blauwe stofjas. Op dinsdag bezocht hij de klanten in het centrum, op woensdag de klanten vanaf de Crommentuijnstraat richting Schaak en op donderdag de klanten in voor-America. 

In zijn bus vervoerde hij zijn bakkerijproducten maar hij had ook sigaretten en levensmiddelen. Veel kinderen herinneren zich de verrassingspudding die moeder af en toe kocht, daar zat een klein verrassingscadeautje in. De mensen zetten in het bakkersboekje welke boodschappen ze wilden hebben. Die producten werden door Wim uit de bestelauto gehaald en in een ovale rieten mand gelegd en naar de klant gebracht. Aan het einde van de maand nam Wim het bestelboekje mee en werd uitgeteld welk bedrag de klant schuldig was. Dat gebeurde door Jac, de broer van Nelly; hij telde de kosten bij elkaar op en deed er dan een bankbriefje bij dat door de klant ondertekend werd. Het boekje bleef dan weer bij de klant tot het eind van de volgende maand maar als de klant in de winkel iets kwam kopen nam die het boekje mee naar de winkel en werd de aankoop daarin opgeschreven. Er waren ook klanten die wekelijks betaalden.

 

In de beginjaren bakte Wim voornamelijk mik van 12 ons, 8 ons en 4 ons. Er werd tarwebrood en witbrood gebakken (grièze wek (lichte tarwe) en witte wek). Vroeger, ten tijde van bèkker Jac, werd er brood gebakken van 24, 20, 16 en 12 ons maar de laatste jaren werd er alleen nog brood gebakken van 8 ons en 4 ons.

 

ree

De blikken werden op de werkbank gezet en onderin het bakblik werd een ouweltje gelegd. Een ouwel is een eetbaar papiertje, gebakken van rijst- of aardappelzetmeel, water en olie en daarna bedrukt met eetbare inkt

De ouwel wordt op de bodem van het broodblik gelegd en mee gebakken. Daardoor kan het brood herkend worden als het onverpakt is. Het is ook een kwaliteitsaanduiding. Voor melkbrood geldt bijvoorbeeld wettelijk dat het melk moet bevatten en het melkvetgehalte 1,5 % van de droge stof is.

 

Vroeger brachten sommige klanten zelf het fruit voor de vlaai naar de bakker, bijv. kersen die waren gebonden of ander fruit, dat al dan niet in een weckfles zat. En in de tijd dat er nog geen koelkasten waren werd tijdens kermissen en op feestdagen op zondagochtend pas de slagroom geklopt en op de vlaai gespoten waarna die werd bezorgd. Dit om te voorkomen dat de slagroom zuur zou worden.

 

Wim en Pieter aan het werk.
Wim en Pieter aan het werk.

In de loop der jaren werd het assortiment vlaaien uitgebreid met luxe vlaaien. Zoon Pieter (geb. 29-09-1966), die in de voetsporen van zijn vader trad en vanaf ongeveer 1981 meewerkte in de bakkerij, nam het banket en de slagroomproducten voor zijn rekening. Pieter, die in Eindhoven de opleiding S.C.B (School voor Consumptieve Beroepen) had gevolgd heeft ongeveer 17 jaar lang meegeholpen in de bakkerij.


Ook dochter José hielp, nadat ze getrouwd was en in America woonde, vaker in de winkel mee met de verkoop. Toen medewerkster Gerda Dings - van Berlo in blijde verwachting was, ging Jose meehelpen in het familiebedrijf. Gerda heeft 12 jaar geholpen in de winkel en bij huishoudelijke taken.



Pieter die de rijswagen in de rijskast rijdt.
Pieter die de rijswagen in de rijskast rijdt.
Links Annemiek Verleijsdonk, rechts Pieter Litjens
Links Annemiek Verleijsdonk, rechts Pieter Litjens

Veel Meterikse inwoners zullen zich herinneren dat ze als kind, in de voorbereiding op de Eerste Heilige Communie, bij Wim broodjes mmochten komen bakken. Deze traditie is mgestart in 1972 toen pastoor Janssen in Meterik kwam en José, de dochter van Wim en Nel, op 30 april 1972 de Eerste Communie deed. Jarenlang ontvingen Wim en Nel de kinderen van de groep die de eerste Communie ging doen totdat het om veiligheidsredenen niet meer mocht. Vanaf toen gingen de kinderen van de communiegroep naar ‘De Locht’.


 



Communicantjes die met hulp van Wim, Nel en Pieter zelf enkele broodjes mogen maken. Van links naar rechts: Inge van Roij, Nel, en Liselot Kessels
Communicantjes die met hulp van Wim, Nel en Pieter zelf enkele broodjes mogen maken. Van links naar rechts: Inge van Roij, Nel, en Liselot Kessels

Hieronder de communicanten die op 24 april 1998 hun Eerste Heilige Communie deden. Ze brachten een bezoek aan de bakkerij waar ze met de bakkers broodjes mochten bakken. Samen staan ze trots met de bakkersmuts op hun hoofd op de foto voor de  etalage en toegangsdeur van de winkel.

1 Yvonne Hermans, 2 Ilona Mooren, 3 Milou Burgers, 4 Fer Smulders, 5 Pieta Brinkman, 6 Gijs van Rengs, 7 Loeki Janssen, 8 Liselot Kessels, 9 Remco Vermeer, 10 Lisette van de Homberg, 11 Hendrik Beelen,  12, Nicole van Berlo, 13 Inge van Roij, 14 Lisanne van Dijk, 15 Inge van de Bekerom, 16 Ellen van Roij, 17 Cheraine Rubie, 18 Laura van Rengs, 19 Debbie Janssen, 20 Rick Jenniskens, 21, Lieke Janssen, 22 Anouk Kleuskens, 23 Lida Meijers, 24 Marlou van den Munckhof , 25 Gijs van Roij, 26 Erwin Jacobs.
1 Yvonne Hermans, 2 Ilona Mooren, 3 Milou Burgers, 4 Fer Smulders, 5 Pieta Brinkman, 6 Gijs van Rengs, 7 Loeki Janssen, 8 Liselot Kessels, 9 Remco Vermeer, 10 Lisette van de Homberg, 11 Hendrik Beelen,  12, Nicole van Berlo, 13 Inge van Roij, 14 Lisanne van Dijk, 15 Inge van de Bekerom, 16 Ellen van Roij, 17 Cheraine Rubie, 18 Laura van Rengs, 19 Debbie Janssen, 20 Rick Jenniskens, 21, Lieke Janssen, 22 Anouk Kleuskens, 23 Lida Meijers, 24 Marlou van den Munckhof , 25 Gijs van Roij, 26 Erwin Jacobs.

Nadat de euro op 1 januari 2002 zijn intrede deed hebben Wim en Nel hebben nog een jaar met dit nieuwe betaalmiddel in de winkel gewerkt. De eurobankbiljetten vervingen de bankbiljetten uit het guldentijdperk: 5 gulden (Joost van den Vondel), 10 gulden (ijsvogel), 25 gulden (roodborstje), 50 gulden (zonnebloem), 100 gulden (steenuil), 250 gulden (vuurtoren), 1000 gulden (Spinoza), hoewel er met dit laatste biljet zelden of nooit betaald werd. De nieuwe euromunten vervingen de stuiver (5 cent), het dubbeltje (10 cent), het kwartje (25 cent), de gulden (100 cent) en de rijksdaalder (2½ gulden). De cent was al langer uit de roulatie maar 1 cent en 2 cent kwamen met de invoering van de euro weer terug.

 

Eind december 2002 werd de laatste bakkerij/winkel in Meterik gesloten. Voor veel Meterikse inwoners een groot gemis, zij moesten op zoek naar een andere bakker, buiten Meterik. Ook de vakantiegangers van Loohorst en Meerdal die op vrijdag, als ze naar huis gingen, nog even bij bakker Litjens een warme Limburgse vlaai haalden om mee naar huis te nemen, kwamen in 2003 aan de gesloten deur. Wim en Nel gingen genieten van de vrije tijd die ontstond.

ree

Het huis met de bakkerij aan de Crommentuijnstraat kwam te koop en werd gekocht door Inge van Roij en Martijn Wijnands; ze kregen in mei 2018 de sleutel.

Wim en Nel verhuisden naar Horst.

De stoppenkast op de foto hieronder geeft een mooi inkijkje in de elektriciteitsvoorziening van de voormalige bakkerij!


ree

Hieronder de banketkelder die in 1961 werd gebouwd toen de overkapping achter de bakkerij (het achterste gedeelte waar vroeger de briketten en het zout  waren opgeslagen) bij de bakkerij getrokken werd met daaronder deze banketkelder.

ree

Kerstbestellijst uit 1994,de prijzen zijn in guldens.
Kerstbestellijst uit 1994,de prijzen zijn in guldens.

Het bakkersbloed bleef bij Wim toch door de aderen stromen; als vrijwilliger was hij van 2002 t/m 2017 actief in de bakkerij van ‘De Locht’. Van 2017 tot heden (oktober 2024) bakt hij als vrijwilliger brood in het ‘bakhuuske’ bij de Meterikse molen.  

Wim als bakker actief bij Openluchtmuseum De Locht.
Wim als bakker actief bij Openluchtmuseum De Locht.
 In het bakhuuske bij de molen. Op de foto v.l.n.r. Wim Litjens, Ties en zijn vader Martijn Hanssen.
In het bakhuuske bij de molen. Op de foto v.l.n.r. Wim Litjens, Ties en zijn vader Martijn Hanssen.


Comments


  • Facebook
  • Youtube
bottom of page